:: Sağlık Ansiklopedi >> ene
Abiyogenez
Canlıların cansız maddelerden meydana geldiğini savunan görüş. |
Abiyogenez
Canlıların cansız maddelerden meydana geldiğini savunan görüş. |
Acıkma
Enerji gereksinimini karşılamak için organizmayı besin aramaya yönelten fizyolojik durum, insanlarda bu duygu kan şekerinin azalmasına ve midenin açlık kasılması da denen şiddetli kasılmalarına bağlıdır. |
Adenektomi
Bir salgı veya lenf bezinin, cerrahi olarak çıkarılması |
Adrenerjik lifler
Çevrel sinir sistemi uçlarında noradrenalin içeren sinir lifleri. |
Agenezi (aplazı)
Organizmanın doku, organ ya da organ grubu gibi bir bölümünün bulunmaması. |
Androstenedion
Androjenler grubundan bir hormon(bak. androjen hormonlar). |
Anjiyogenez
Kılcal damar oluşumu. Kanser hücrelerinin yayılabilmeleri için onlara besin maddeleri taşıyacak yeni kılcal damarların oluşması gerekir. Son yıllarda, kanser tedavisinde anjiyogenezi önleyici ilaçlar önem kazanmaya başlamıştır. |
Azulene
Alman papatyasından elde edilen ve yatıştırıcı özellikleri olan bir ajan. |
Bilgisayarlı eksenel tomografi
tomografi |
Biyogenez
Canlıların kendilerine benzeyen canlılardan oluştuğunu açıklayan görüş. |
Çift çenekli bitki (dikotiledon)
Embriyolarında iki çenek yaprak (kotiledon) bulunan bitkiler. İletim demetleri gövdede belirli bir düzende yerleşmiştir. CDNA: Tamamlayıcı DNA. Haberci RNA şablonundan sentezlenerek elde edilen DNA şeklinde de tanımlanabilir. |
Çene
Yüzün orta çizgisinde alt çene kemiğinin çene çıkıntısı ile üzerinde bulunan yumuşak dokuların oluşturduğu bölge. |
Çenek
Tohum yaprağı. Tohumun yapısındaki bitki taslağında bulunan yapraklardanherbiri. |
Dejenerasyon
Dokuların normal yapılarının bozulup normal fonksiyonlarını yapamıyacak hale gelmeleri. |
Dejeneratif artrit
Osteoartrit. |
Dejeneratif eklem hastalığı
Osteoartrit. |
Dejeneratif eklem hastalığı
Osteoartrit. |
Disgenezi
Yumurtanın döllenmesinden ya da embriyonal gelişimin ilk evrelerinden başlayarak bir organın, sistemin ya da bütün organizmanın kusurlu gelişmesine bağlı oluşum bozukluğu. |
Denervasyon
Sinirsel bağlantıların kesilmesi. Normalde bir kas, sinirsel uyanya yanıt olarak kasılır. |
Duyu yeteneği
Vücudun dış ortamdan ya da kendi içinden gelen uyarılan algılama ve genellikle ortam değişikliklerine uyum sağlamaya yönelik olarak bunlara değişik tipte yanıtlarla tepki verme yeteneği. |
Embriyojenez (embriyonun oluşumu)
Embriyonun, daha doğrusu döllenmiş yumurtanın oluşumu ve gelişimine eşlik eden olayların tümü. |
Enerji
Vücudumuzun her türlü işlemi için, her aşamada enerjiye gereksinimimiz vardır. Enerji sağlanamazsa, işlevlerin yapılması mümkün değildir. Vücuda alınan besinler sindirildikten sonra besin öğeleri olarak kan dolaşımı ile hücrelere taşınırlar ve orada yine kan dolaşımı ile taşınan oksijen varlığında okside olarak enerjiye dönüşürler. Bu enerji, vücudun büyümesi ve çalışması için harcanır. |
Enerji gereksinimi
Yaşamın sürdürülmesi ve vücudun normal etkinliklerini yapabilmesi için gerekli enerji miktan. |
Enerji rezervi
Bazal enerji gereksiniminin üzerinde büyük dalgalanma gösteren enerji harcamasını karşılamak üzere depolanmış protein, Hpit ve glikojen biçimindeki madde miktarı. |
Etene (plasenta)
Dölyatağmda gelişme halindeki dölütün anne vücuduyla bağlantısını, beslenmesini, solunum yapmasını ve metabolizma artıklarını dışan atmasını sağlayan embriyo-nal bağ. |
Etene hormonları
Etenede üretilen protein ve steroit yapısında hormonlar. |
Etenenin ayrılması
Doğum sonucunda dölüte ait bağlantıların (etene, gö-bekbağı, amniyon kesesi) dışarıya çıkması. |
Etiyopatojenez
Hastalıkların nedenleri ve gelişme sürecinde yol açtığı çeşitli belirtiler. Bak. etiyoloji. |
Filogenetik sıflandırma
Canlıların akrabalık derecelerine göre sınıflandırılması. Doğal sınıflandırma. |
Fizik muayene
Gözle muayene, elle muayene (pafpasyon ve perküs-yon) ve stetoskopla muayene (oskültasyon) ile hastalıkların belirtilerini saptamak ve tanıyı yönlendirmek için uygulanan incelemelerin tümü. |
Fenestrasyon
Otoskferoz olgularında ortakulak üzerinde yapılan cerrahi girişim. |
Gametogenez
Eşey bezlerinde gerçekleşen ve olgunlaşmamış tohum hücrelerinin çoğalma ve farklılaşma yoluyla gamet (kadında yumurta, erkekte sperm hücresi) biçimine dönüştüğü gelişim süreci. |
Görme muayenesi
Görme muayenesi ya da görme keskinliğinin saptanmasında gözün cisimleri birbirinden ayırt edebilme yeteneği ölçülür ve gözün ayırt edebildiği en küçük açı belirlenir. |
Glikojenez
Vücutta glikojen bireşimlenme sürecini tanımlayan terim. |
Genetik
Kalıtım ile uğraşan bilim dalı. |
Genetik kod
mRNA boyunca üçlü gruplar halinde bulunan ve protein sentezleme sırasında üretilen aminoasit dizilerinin düzenini belirleyen nükleotid dizileri. |
Guyon deneyi
Üç kap testi adı da verilen bir inceleme yöntemidir; idrarda kan bulunması (hematüri) durumunda kanın nereden kaynaklandığını belirlemeyi amaçlar. |
Genetik kod (genetik şifre)
Nükleik asit molekülündeki azotlu bazlann diziliş sırası. |
Gükoneojenez
Glikoz olmayan maddelerden, yani aminoasit ve yağlardan glikoz üretimi. |
Histojenez
Embriyon hücresinin farklılaşıp gelişerek olgun dokuları oluşturması; doku oluşumu. |
Dejeneratif eklem hastalığı
Osteoartrit. |
Disgenezi
Yumurtanın döllenmesinden ya da embriyonal gelişimin ilk evrelerinden başlayarak bir organın, sistemin ya da bütün organizmanın kusurlu gelişmesine bağlı oluşum bozukluğu. |
Denervasyon
Sinirsel bağlantıların kesilmesi. Normalde bir kas, sinirsel uyanya yanıt olarak kasılır. |
Duyu yeteneği
Vücudun dış ortamdan ya da kendi içinden gelen uyarılan algılama ve genellikle ortam değişikliklerine uyum sağlamaya yönelik olarak bunlara değişik tipte yanıtlarla tepki verme yeteneği. |
Embriyojenez (embriyonun oluşumu)
Embriyonun, daha doğrusu döllenmiş yumurtanın oluşumu ve gelişimine eşlik eden olayların tümü. |
Enerji
Vücudumuzun her türlü işlemi için, her aşamada enerjiye gereksinimimiz vardır. Enerji sağlanamazsa, işlevlerin yapılması mümkün değildir. Vücuda alınan besinler sindirildikten sonra besin öğeleri olarak kan dolaşımı ile hücrelere taşınırlar ve orada yine kan dolaşımı ile taşınan oksijen varlığında okside olarak enerjiye dönüşürler. Bu enerji, vücudun büyümesi ve çalışması için harcanır. |
Enerji gereksinimi
Yaşamın sürdürülmesi ve vücudun normal etkinliklerini yapabilmesi için gerekli enerji miktan. |
Enerji rezervi
Bazal enerji gereksiniminin üzerinde büyük dalgalanma gösteren enerji harcamasını karşılamak üzere depolanmış protein, Hpit ve glikojen biçimindeki madde miktarı. |
Etene (plasenta)
Dölyatağmda gelişme halindeki dölütün anne vücuduyla bağlantısını, beslenmesini, solunum yapmasını ve metabolizma artıklarını dışan atmasını sağlayan embriyo-nal bağ. |
Etene hormonları
Etenede üretilen protein ve steroit yapısında hormonlar. |
Etenenin ayrılması
Doğum sonucunda dölüte ait bağlantıların (etene, gö-bekbağı, amniyon kesesi) dışarıya çıkması. |
Etiyopatojenez
Hastalıkların nedenleri ve gelişme sürecinde yol açtığı çeşitli belirtiler. Bak. etiyoloji. |
Filogenetik sıflandırma
Canlıların akrabalık derecelerine göre sınıflandırılması. Doğal sınıflandırma. |
Fizik muayene
Gözle muayene, elle muayene (pafpasyon ve perküs-yon) ve stetoskopla muayene (oskültasyon) ile hastalıkların belirtilerini saptamak ve tanıyı yönlendirmek için uygulanan incelemelerin tümü. |
Fenestrasyon
Otoskferoz olgularında ortakulak üzerinde yapılan cerrahi girişim. |
Gametogenez
Eşey bezlerinde gerçekleşen ve olgunlaşmamış tohum hücrelerinin çoğalma ve farklılaşma yoluyla gamet (kadında yumurta, erkekte sperm hücresi) biçimine dönüştüğü gelişim süreci. |
Görme muayenesi
Görme muayenesi ya da görme keskinliğinin saptanmasında gözün cisimleri birbirinden ayırt edebilme yeteneği ölçülür ve gözün ayırt edebildiği en küçük açı belirlenir. |
Glikojenez
Vücutta glikojen bireşimlenme sürecini tanımlayan terim. |
Etiyopatojenez
Hastalıkların nedenleri ve gelişme sürecinde yol açtığı çeşitli belirtiler. Bak. etiyoloji. |
Filogenetik sıflandırma
Canlıların akrabalık derecelerine göre sınıflandırılması. Doğal sınıflandırma. |
Fizik muayene
Gözle muayene, elle muayene (pafpasyon ve perküs-yon) ve stetoskopla muayene (oskültasyon) ile hastalıkların belirtilerini saptamak ve tanıyı yönlendirmek için uygulanan incelemelerin tümü. |
Fenestrasyon
Otoskferoz olgularında ortakulak üzerinde yapılan cerrahi girişim. |
Gametogenez
Eşey bezlerinde gerçekleşen ve olgunlaşmamış tohum hücrelerinin çoğalma ve farklılaşma yoluyla gamet (kadında yumurta, erkekte sperm hücresi) biçimine dönüştüğü gelişim süreci. |
Görme muayenesi
Görme muayenesi ya da görme keskinliğinin saptanmasında gözün cisimleri birbirinden ayırt edebilme yeteneği ölçülür ve gözün ayırt edebildiği en küçük açı belirlenir. |
Glikojenez
Vücutta glikojen bireşimlenme sürecini tanımlayan terim. |
Genetik
Kalıtım ile uğraşan bilim dalı. |
Genetik kod
mRNA boyunca üçlü gruplar halinde bulunan ve protein sentezleme sırasında üretilen aminoasit dizilerinin düzenini belirleyen nükleotid dizileri. |
Guyon deneyi
Üç kap testi adı da verilen bir inceleme yöntemidir; idrarda kan bulunması (hematüri) durumunda kanın nereden kaynaklandığını belirlemeyi amaçlar. |
Genetik kod (genetik şifre)
Nükleik asit molekülündeki azotlu bazlann diziliş sırası. |
Gükoneojenez
Glikoz olmayan maddelerden, yani aminoasit ve yağlardan glikoz üretimi. |
Genetik
Kalıtım ile uğraşan bilim dalı. |
Genetik kod
mRNA boyunca üçlü gruplar halinde bulunan ve protein sentezleme sırasında üretilen aminoasit dizilerinin düzenini belirleyen nükleotid dizileri. |
Guyon deneyi
Üç kap testi adı da verilen bir inceleme yöntemidir; idrarda kan bulunması (hematüri) durumunda kanın nereden kaynaklandığını belirlemeyi amaçlar. |
Genetik kod (genetik şifre)
Nükleik asit molekülündeki azotlu bazlann diziliş sırası. |
Gükoneojenez
Glikoz olmayan maddelerden, yani aminoasit ve yağlardan glikoz üretimi. |
Histojenez
Embriyon hücresinin farklılaşıp gelişerek olgun dokuları oluşturması; doku oluşumu. |
Kavernöz (gözenekli)
Geniş damarsal alanlardan ve bunların İlişkide olduğu öbür damarlardan oluşan, sünger görünümlü, düzensiz biçimli, normal ya da patolojik dokuların genel adı. |
Listeria monocytogenes
Evcil ve vahşi hayvanlarda, doğal olarak oldukça yaygın biçimde bulunan Gram-pozitif mikroorganizma; listeri-yoz olarak bilinen enfeksiyon hastalığının etkenidir, în-sanın nasıl enfekte olduğu tam olarak aydınlatılmış değildir. |
Laktojenez
Meme bezlerinde süt yapımı. |
Maksilla (üstçene kemiği)
Yüzün orta bölümünde yer alan bir çift kemik. |
Menenjit
Beyinde ve omurilikte bulunan zarların iltihaplanması menenjit olarak tanımlanmaktadır, bakteri veya viruslarca oluşan bulaşıcı bir hastalıktır.
Belirtiler
Menenjit genellikle beş yaşın altındaki çocuklarda görülmekle birlikte herhangi bir yaşta da ortaya çıkabilir. Menenjit bebeklerde en belirgin şekilde kendini uzun süreli tiz sesli ağlamalarla ve bıngıldaklarda şişmeyle göstermektedir. Bebekleri sakinleştirmek ya da uyandırmak güç olabilmektedir. Bebeklik dönemini geçmiş olan çocuklarda ise ışığa bakamama, nöbet, zaman zaman bilinç kaybı, başağrısı, sırt, ense ve omuz bölgelerinde gerilme, bazı bölgelerde kırmızı döküntü, ateş, mide bulantısı, kusma ve ayrıca hastanın öne eğik durması halinde sırtta ağrı hissedilmesi şeklinde kendini gösterebilmektedir.
Tanı
Belirtilen şikayetleri çocuğunuzda gözlemliyorsanız vakit kaybetmeden hekiminize başvurmanız gerekmektedir. Hastanın belinden alınan su ile hücre sayımının yapılmasının ardından, protein, glikoz ve basınç miktarı ölçülür. Bu işlemin ardından kan ve idrar tahlilleri yapılacaktır.
Tedavi
Bakteryel menenjit tedavisi tanı konulmadan sadece şüphe üzerine bile hekimin başlatabileceği çok acil bir tedavidir. Tanı kesinleştikten sonra çocuğunuzun devam ettiği okul ya da yuvaya haber vermek gerekir. Menenjit tanısı konmuş çocukların hastaneye yatırılarak bir süre damardan verilecek antibiyotiklerle tedavi edilmeleri gerekebilir.
Öneriler
Hasta çocuk ile aynı evde yaşayanlar, sınıf arkadaşları ve çocuğunuzla temasta bulunmuş herkese hastalık riskini azaltmak için tedavi vermek gerekebilir.
|
Mandibtüa (altçene kemiği)
Yüz iskeletinde yer alan hareketli tek kemik. |
Osteogenesis
Kemik oluşumu, kemiklerin gelişimi. |
Osteogenesis imperfekta
Kemiklerin kolayca kırılacak şekilde gevrek oluşu ile karekterize kalıtsal nitelik gösteren hastalık. |
Ontojenez
Organizmanın, yumurtanın döllendiği andan başlayarak erişkin bir birey haline gelmesi sürecini tanımlayan terim. |
Oogenez
yumurtanın meydana gelmesi olayı. |
Organogenez
Embriyo tabakalarından organların meydana gelmesi. |
Organojenez
Embriyonun gelişim evrelerinden biri. |
Ovariyojenez
Embriyonun gelişimi sırasında yumurtalığın oluşumuyla sonuçlanan tüm hücre çoğalması ve farklılaşması süreçleri. |
Ovojenez
Olgunlaşma öncesi yumurta hücresinin (ovogon) döllenmeye hazır duruma gelene değin geçirdiği süreç. |
Özürlü kemik oluşumu (osteogenez imperfekta)
Kemiklerin yanı sıra gözakı (sklera), içkulak, deri ve bağlan da etkileyen kalftsal bağdoku hastalığı. |
Pakimenenjit
Beynin en dış zarının (dura mater) iltihabıdır. |
Penetrans*
Genotipteki bir niteliğin fenotipte ifade bulmasıdır. Bir genotip her zaman aynı fenotipi yaratmayabilir. Bu ikisi arasındaki ilişki penetransdır. |
Penetrasyon
Erkeğin cinsel organın partnerinin cinsel organına ya da anüsüne girmesi. |
Partenogenez
Yumurtanın döllenme olmaksızın gelişerek yeni canlı meydana getirmesi. |
Patogenez
Hastalığın esas ve gelişimi. |
Patojenez
Bir hastalık tablosunun ortaya çıkmasını ve yerleşmesini sağlayan mekanizmaların tümü. |
Rejenerasyon
Harap olmuş bir dokunun kendini yenilemesi, tamiri. |
Rejenerasyon
Harap olmuş bir dokunun kendini yenilemesi, tamiri. |
Radyasyon
Enerjinin bir boşlukta ya da belirli bir madde ortamında ses, elektromagnetik vb dalgalar biçiminde yayılması. |
Partenogenez
Yumurtanın döllenme olmaksızın gelişerek yeni canlı meydana getirmesi. |
Patogenez
Hastalığın esas ve gelişimi. |
Patojenez
Bir hastalık tablosunun ortaya çıkmasını ve yerleşmesini sağlayan mekanizmaların tümü. |
Rejenerasyon
Harap olmuş bir dokunun kendini yenilemesi, tamiri. |
Rejenerasyon :
Harap olmuş bir dokunun kendini yenilemesi, tamiri. |
Radyasyon
Enerjinin bir boşlukta ya da belirli bir madde ortamında ses, elektromagnetik vb dalgalar biçiminde yayılması. |
Safenektomi
Safen toplardamarının kesilip çıkarılması ile yapılan cerrahi girişim. |
Salgın menenjit
Menegokok adı verilen bir çeşit mikrobun; beyin zarına yerleşmesi ve orada iltihaplanmalar meydana getirmesi sonucu ortaya çıkan bulaşıcı ve tehlikeli bir hastalıktır.Hastalık, boğazlarında mikrop taşıyan hastalar veya kendileri hasta olmadıkları halde boğazlarında menenjit mikrobu taşıyan sağlam kimseler tarafından bulaştırılır.Hastalık çoğu kere üşüme, titreme ve ateşin birdenbire yükselmesiyle başlar. Halsizlik, başağrısı, ve kusma görülür. Dudak ve burun deliklerinin kenarlarında uçuklar belirir. Gözlerini açmakta zorluk çeker. Bir süre sonra, ensesi sertleşmeye ve başını öne eğememeye başlar.Hiç vakit geçirmeden tedaviye başlamak şarttır. Aksi halde, ölümle sonuçlanabilir. Bu günkü tedavi yöntemleri sayesinde hastanın sağlığına kavuşması mümkündür.Salgın menenjit salgını sırasında sağlıklı kimseler hastalarla görüşmemelidir. Kalabalık yerlere gidilmemelidir. Bütün vücudun, özellikle ağız ve burunun temiz tutulması gerekir. |
Spermatogenez
Erbezinin tohum borucuklan içinde oluşan ve olgunlaşmamış eşey hücrelerinin (spermatogon) değişime uğrayarak kadın eşey organım dölleyebilecek duruma gelmesini, yani spermatozoitlerin oluşumunu sağlayan üreme ve farklılaşma süreçlerinin tümü. |
Splenektomi
Dalağın cerrahi girişimle çıkarılması. |
Trismus (çene kilitlenmesi)
Çiğneme kaslarının uzun süreli ve sert kasılması; ağzın açılmasını olanaksızlaştınr. |
Tenesmus
Rektum veya mesanenin iltihaplı durumlarında görülen, ağrılı işeme veya defekasyon duygusu. |
Wegener granülomatozu
Bir vaskülit şekli. |
Yağlı dejenerasyon
En çok kalp, karaciğer ve böbreklerde görülür. Bu organlarda, hücreler normal çalışma yeteneklerini kaybederler ve içlerinde yağ tanecikleri birikir. | << Geri
| |
|